پرش به محتوا

شماره نخست | پائیز هزار و سیصد و نود و نه

زیست‌شناسی تکاملی، دین و اخلاق

در زیست‌شناسی تکاملی، منشأ اَشکال جدید حیات بر کرۀ زمین و همچنین تشکیل اندام‌های جدیدتر و سازمان‌یافته‌تر و حتی شکل‌گیری ماهیت انسان و پدیده‌های مربوط به انسان از جمله فرهنگ و دین و اخلاق، به‌مثابۀ فرایندهای سازمان‌یافته‌ای از تغییرات منسجم در نظر گرفته می‌شوند که تحت تأثیر و کنترل قوانین طبیعی حاکم بر آنها شکل‌گرفته‌اند. داروین به‌عنوان سردمدار نظریۀ تکامل، بر این باور بود که موجودات زنده توسط انتخاب طبیعی… ادامه »زیست‌شناسی تکاملی، دین و اخلاق

دین و فلسفه، چتری برای علوم

وارد دفتر کارش که می‌شوی گمان می‌کنی که اشتباه آمده باشی. او صاحب عناوینی است که هرکدامی‌شان برای داشتن یک دفتر بزرگ و پرزرق‌وبرق در بهترین نقطه دانشگاه صنعتی شریف کفایت می‌کند. استاد ممتاز دانشگاه صنعتی شریف، چهره ماندگار فیزیک، عضو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و چندین عنوان دیگر؛ اما دفتر کارش نشان می‌دهد که آنچه درباره او شنیده‌ایم حقیقت دارد. کسی که تمام عمر خود را صرف تحقیق و توسعه… ادامه »دین و فلسفه، چتری برای علوم

علامه در آناتولی

گفتگویی کوتاه با فوضی ییغیت درباره جایگاه علامه طباطبایی (ره) در ترکیه دکتر فوضی ییغیت، عضو هیئت‌علمی دانشکده الهیات دانشگاه حاجی بکتاش ولی ترکیه از جمله شخصیت‌های پیش‌گام در حوزه مطالعات حکمت متعالیه در ترکیه است. ییغیت تاکنون علاوه بر دو کتاب تألیفی با عنوان «جایگاه انسانی در فلسفه ابن‌عربی » و نیز «مسئله علیت در فلسفه ملاصدرا » چندین جلد از آثار ملاصدرا را نیز به ترکی ترجمه و… ادامه »علامه در آناتولی

در چیستی فلسفه‌های مضاف

در جهان امروز بیش از آنکه فلسفه به‌صورت دانشی منسجم و یک‌پارچه مورد بررسی قرار گیرد، همانند دایرهالمعارفی بزرگ می‌نماید که در آن از هر چیزی سخن رفته است. اگر بخواهیم رشته‌ای واحد از میان حلقه‌های این مطالب مختلف عبور داده و آنها را کنار هم قرار دهیم، چیزی جز ویژگی عقلانی و مبنایی بودن برای آنها پیدا نخواهیم کرد. برخلاف دوره‌های گذشته که فیلسوفان دربارۀ هستی به‌طورکلی موضع می‌گرفتند… ادامه »در چیستی فلسفه‌های مضاف

عشق و معنای زندگی

مردی را در نظر بگیرید که هر روز تخته‌سنگ بزرگی را غلتانده و به قلهٔ کوهی بلند می‌رساند و پس از آن، تخته‌سنگ از بالای کوه حرکت کرده و به دامنه بازمی‌گردد. این سرنوشت غم‌انگیز مردی به نام سیزیف است که به‌حکم خدایان بایستی تا پایان جهان، این کار را هر روز تکرار کند. روزمرگی و تکرار بی‌هدف این اسطوره یونانی دست‌مایهٔ ایده‌پردازی‌های بسیاری در مسئلهٔ معنای زندگی شده است.… ادامه »عشق و معنای زندگی

واپسین یادگار حلقه آزاداندیشی

فلسفه به هر معنایی که اخذ شود ناگفته پیداست که آوردهٔ تفکر است و تأمل در تاریخ فلاسفه، ما را با دو گروه ممتاز از اهل تفکر آشنا می‌سازد؛ یکی حائز عنوان «اکثریت» و دیگری متّصف به وصف «اقلیت». گروه نخستین، حکمای رسمی‌اند و اتباع آنان از مدرسان و محققان که منتسب به نحله‌های گوناگون‌اند و جماعت دوم آزاداندیشان، و این جماعت، اندک به شماره و افزون به ارزش، به… ادامه »واپسین یادگار حلقه آزاداندیشی

فهم جهان هستی

از روزی که موجودی به نام انسان بر روی زمین شروع به زندگی کرد هماره در حال ادراک جهان هستی بوده و به همین دلیل همیشه در حال پرسش بوده است. این پرسش‌ها گاه در مواجهه با پدیده‌های پیرامونی وی طرح می‌شد و گاه به‌خاطر تفکر او درباره حقیقت وجودی خود او و دیگر موجودات این عالم رخ می‌نمود. پرسش‌هایی که برای انسان‌ها پیش می‌آمد به اختلاف مراتب وجودی و… ادامه »فهم جهان هستی

نسخه‌های ناکارآمد و هاضمه فکری ما

روزگار ما با سرعتی شگفت به‌سوی پرهیز و دوری از اندیشیدن و تفکر میل می‌کند. چنان چه علی‌رغم توسعه علوم و تخصصی شدن آن و از سوی دیگر گسترش ابزارهای ارتباط جمعی، تکنولوژی و آموزشی، سمت‌وسوی عمومی جامعه – حداقل در ایران – به سویی است که صاحبان مدارک علمی رو به فزونی و حاملان علم و معرفت رو به تقلیل و کاهش‌اند.گسترش ابزارهای ارتباطی و تولید انبوه اطلاعات، ما… ادامه »نسخه‌های ناکارآمد و هاضمه فکری ما